Histovrije

Faepmesne almetjh gaavnedieh. Numhtie hov guhkieb orreme. Gierkiebaelien jih ruevtiebaelien lin aaj almetjh daesnie, nimhtie baatsahtahkh duj baelijiste vuesehtieh

Fatmomakke kyrkstad.
Foto: Arkivbild

Jaepien 1050 dellie Sveerjen byjjes religijovne lij kristeles-voete. Åålmege edtja ajve Kristusasse jaehkedh. Dejnie staarine almetjh varki kristesuvvieh. Easkah 500 jaepieh dan mænngan raakte abpe Sveerje kristesovveme jih Gustav Vasa gånkine lea. Satne dab katolsken gærhkoeb protestantiske gærhkose låtnoe. Gåaltoevuemien åålmegen luvnie jïh abpe Saepmesne, saemiej båeries vuekie nynnehke ihke Saepmie guhkede dejstie gærhkojde dubpene mïeresne, guhkede Gånkan stoere-nierijste. Læjkan mijsjovnebarkijh lin eadtjohke, ohtsin kristedh dejtie almetjidie mah staari ålkolen. Easkah 1600- jïh 1700-mieresne dle abpe Sveerje lij kristesovveme.

Kristeme-misjovne Saepmesne ohtsi staaten ektine Saepmieb gyrreldidh. 1600-mieren åvtelen dle ajve saemieh dah mah provhkin dejtie dajvide mah gåhtjoen lappmarhkide. Staate lij joe gellie tjuetie jaepieh saemijste skaehtieb krïeveme jïh sijjine åesiestamme. Staate sïjhti spidtjh dennie dajvesne tseagkodh. 1820-miereste eah goh saemieh oktegh vielie dennie Gåaltoevuemesne ihke voestemes laedtieh dahkoe böötin orrijidh.

1820-mieren åvtelen lin desnie ajve saemieh gærhkoehïelji Faepmesne. Gåetieh debpene tseagkoejin. Gosse laedtieh dan dajvese båateme dle sijjieh aaj gærhkoehïelji Faapman böötin. Mænngan dle aaj dimberegåetieh bigkiejin.

Aelhkebe hov gyrreldidh jih misjoneredh gosse gærhkoeb tseegkeme. Akte hearra Sjelteste man nomme Per Rådström jaepien 1780 bæjjese vaaran fealadi guktie saemieh gaavnedidh Bijjie-Raantseren. Dïhte sååjhti govledh saemiej vaajtelasseb kapelleb tseegkedh aktene sjiehteles sijjesne - Faepmesne. 1781 dah voestes gærhkoegåetieh bigkesuvvieh, göökte tjaekeds gåetieh jïh stoere sieke mij vååjnoe goh njalla gusnie gyrhkesjidh. Mubpieb gærhkoeb bigkin ajve luhkie jaepieh mænngan dïhte voestes gærhkoe bigkesovveme, menh dïhte aaj dan gaertijes juktie orre stuerebe gærhkoeb aelkiestin bigkedh 1881, 1884 dab illesovveme.

Fatmomakke kyrkstad 1890.
Foto: Arkivbild
Bjudning i Fatmomakke 1890.
Foto: Arkivbild