Gástadus la ájlis

Vattáldahka Jubmelis

Gájka li oadtjum viessomav Jubmelis. Jubmel huksá juohkka ulmutjav ja ålles sjivnnjádusáv. Gástadus la aj vattáldahka Jubmelis. Gástádus la sahte dahko ja avtabále akta girkko sakramentajs, ájlis dahko.

Gástadus ij la nammavaddemceremoniddja.Valla mij javllap namáv tjuodjalit danen gå gástadus duodas Jubmela hukso ja buorissjivnnjádus guosská jur gesi gástaduvvá.

Gástadus la mijá iellemij birra, dakkirji birra mav mij gájka máhttep dåbddåt. Danna gávnnu gijttogisvuohta ja ávvo gávnnut ja ájnasvuohta gájkas mav mij sihtáp tjoavdeduvvat.

Mij gástadip danen gå Jesus la vaddám dahkamussan gástadit manna mij gåhtjudip gástadus- jali misjåvnnågåhtjulvisán Matteusevangeliet 28:16-20. Mij lip aj jáhtedum Jubmel la mijá lunna gájkka biejve, ja ij goassak mijáv hiejte. Gut la gástadum máhttá dårvustallat ålles viessomav årrot birástahtedum Jubmela gieresvuodan.

Ristagisá jáhkki Jesus la goappátjagá Jubmel ja ulmusj. Sjatta ulmutjin Jubmel la oasálasj almatjij viessomvidjurijda. Sån la oasálasj gájkan. Viessot la adnet viessomfámov ja ávov, máhtukvuodav imájdit ja dahkat buorre ájggomusájt. Valla viessot la aj dárbahit vásedit dav mij fámov ja ávov válldá mijás.

Viessot ietjas gástadusán

Girkko muhttin javllá gástadus la jábmet ja tjuodtjelit Kristusijn. Gájkka mij unnet viessomav la Rámada vuojno milta umasse háme jábmemis. Gå Jesus jábmá de mierkki Jubmel ij la amás juosik almatja iellemin. Gå Jesus de bajástjuodtjel mierkki iellem la fábmogap gå jábmem. Valla jahkket bajástjuodtjelibmáj ij la sämmi nåv gåk agev årrot mielos. Ienni l dårvustallat Jubmelij, gut loabet guoddet umasse jábmemhámij tjadá viessomin, ådå viessomij. Gut loabet ådå fámov, ådå dårvov ja ådå härdov.

Girkko muhttijn giehttu birra viessot ietjas gástadusán. Mierkki gástadus la viehkke mujttet Jubmel la loabedam årrot mijá lunna gájkka biejve dan gaskan – váni doajvo dagi ja doajvojn ja gájkka biejve dan gaskan. Danen gástadus la aj juoga masi máhttá jårgijdit ja fámov viedtjat dassta, juoga manna viessu juohkka biejve.

Gástadus dahká mij iellep girkkon, valla gástadus mierkki aj mij biejaduvvap dagátjit buorredagojt väráldin ja mijá guorraulmutjijda. Gájkka gástadum ulmutjij säbrástallam la dárbulasj. Gástadum ulmutjin mij galggap mijá umasse luohkoj säbrrat ja åvddånahttet buorre sebrudagáv. Ålles värált la Jubmela värált.

Johannes Gástadusá birra 

Kristina - Gástadusá birra

Gájka li oadtjum hekkav Jubmelis. Jubmel huksá juohkka almatjav ja ålles sjivnnjadusáv. Gástadus la aj vattáldahka Jubmelis. Gástadus duodas Jubmela hukso guosská jur gesi gástaduvvá. Danen mij bäggadipnamáv gesi galggá gástaduvvatt låggŋis gielajn ja tjielggasit, Jesaja 43:1-2:

"Ale balá, mån lav oasstám luovas duv,
 mån lav vaddám dunji duv namáv, dån la muv.
 Gå dån rassti tjátjev de mån lav duv lunna."

Gástadus la sahte dahko, dat gåbttjå ålles viessomav dan gájkka mierijn. Viessom sisanet goappátjagá miehtemannamav ja vuosstemannamav. Gut la gástadum máhttá årrot visses ålles viessom la birástahtedum Jubmela gieresvuodan. Le jáhtto mij vattteduvvá gástadusán. Gástadus la danen juoga masi aktelattjat ájádallá ja anot.

Girkko gástat Jesusa dahkamusa milta

Mij gástadip danen gå Jesus vattij girkkuj dahkamussan gástadit. Mij lip aj oadtjum loabádusáv Jubmel la mijá lunna gájkka biejve, ja ij goassak mijáv hiejte, Matteusevangeliet 28:19:

” Munji l vattedum gájkka fábmo almen ja ednamin. Mannit dan diehti gájkajt álmmugijt åhpadisålmmån dágátjit: gástadihtit sijáv Áhtje ja Barne ja ájlis Vuojŋŋanisá namán ja åhpadihtit sijá gájkka mujsta vaddem budájt anodit. Ja mån lev dijá lunna gájkajt biejvijt gitta värálda nåhkåmij." 

Dån besa gástaduvvat akta goassa

Dån gástaduvá val akti, danen gå gástadus la fámon ålles viessomav. Gut ij la gástaduvvam mánnán máhttá gástaduvvat nuorran jali ållessjattugin. Moadda nuora gástaduvvi skallolåhkåmájgen. Gávnnuji umasse oare gástaduvvat maŋebut viessomin. Ihkap ij la sjaddam åvdebut, ihkap soames jur la gávnnam ristagis jáhkov.

Svieriga girkkon gástaduvvi ienemusá riegádimánnán. Oadtjot mánáv la ájnas dáhpádus. Gut la jur oadtjum mánáv máhttá dåbddåt ávov, gieresvuodav ja åvdåsvásstádusáv, valla ihkap aj hujáv. Gåktu åhpat majt dárbaj viessomij? Gåktu mån galgav máhttet viehkedit ja suoddjit muv mánáv?

Gástadus la båddå ávujn duosstot mánáv viessomij. Le basse gånnå ávvo, vuorddem ja hudja gávnnuji avtabále.

Gástadusgintal ij goassak játta

Gå äjgát duosstu gástadusginndalav mij tsahkkiduvvá mánátja gástadusán, de javladuvvi Jesusa bágo ådå gástadum mánnáj, de Jesusa bágo åledi ådågástadum mánnáj, Johannesevangeliet 8:12:

”Mån lev värálda tjuovgga. 
Guhti muv tjuovvu ij sjievnnjedin vájalda, ájnat sujna le iellema tjuovgga."

Gut gástaduvvá nuorran jali ållessjattugin de iesj duosstu ietjas ginndalav. Moattes tsahkkidi dav ietjasa gástadumbiejven, valla l aj máhttelis ássat dav gå viessom la låssåt, jali tsahkkidit gijtátjit iellema åvdås. Le gindal mij ij goassak játta, mij bagát, váddá viessomávov, fámov ja doajvov.

Mij jábmep ja tjuodtjelip Kristusijn

Viessot la adnet viessomfámov ja ávov, máhtukvuodav imájdit ja dahkkat buorre dagojt. Valla viessot la aj dárbahit vásedit dav mij unnet fámov ja ávov mijás. Dakkirijt ma dahki mijáv dårvodibmen ja hässop, jali juoga mij dahká miján älla agev mijá buoremus iesjvuoda. Gájkka mij unnet viessomav la Rámáda vuojno milta jábmema umasse háme. 

Ristagisá jáhkki Jesus la goappátjagá Jubmel ja ulmusj. Sjatta ulmutjin (mij aj gåhtjuduvvá inkarnasjåvnnån) Jubmel la oasálasj ulmutjij viessomvidjurijda. Ij mige sjatta ålggolin. Gå Jesus jábmá de mierkki Jubmel ij la amás juosik ulmutja viessomin.

Gå Jesus tjuodtjel de mierkki viessom la fábmogabbo gå jábmem. Jáhkket tjuodtjelibmáj ij la sämmi gå agev årrot åskulasj. Ienni guosská åsskuj Jubmelij, gut loabet anedit umasse jábmema hámij tjadá viessomin, ådå iellemij. Gut loabet ådå fámov, ådå doajvov ja ådå härdov. Danen girkko muhttijn javllá gástadus la jábmet ja tjuodtjelit Kristusijn.

Muhttijn girkko sárnnu birra "viessot ietjas gástadimen" jali gástadusá birra viessomtjielggimin. Gástadus la viehkke mujttet Jubmel la midjij loabedam gávnnut gájkka biejve - dårvodis, dårvulasj ja gájkka biejve avta bále.

Gástadus la aktisasj gájkka ristagisájda 

Gástadusán ij mige javladuvá jur dan jahkkosebrudagá birra gånnå gástaduduvvá. Gástadus dagáduvvá Áhtje ja Barne ja ájlis Vuojŋŋanisá namán gájkka ristagis girkkojn. Gut gástaduvvá gullu väráltvijdes girkkuj. Daŋga bále sjaddá gut gástaduvvá jubmeldievnon Svieriga girkko årnigin sebrulasj jur Svieriga girkkon ja tjoaggulvisán gånnå sån årru.

Gástadusán ja åhpadibmen la aktisasjvuohta

Jesus javlaj mij lulun gástadit ja oahppat. Gástadus ja åhpadibme li aktidum. Gå riegádimmáná gástaduvvi de mierkki gástadus ij la vuostak tjadádit máhttudakgähttjalimev, mij arvusmahteduvvá gástadusájn. Valla goassa mij oahppap ienebuv birra mav ristagis jáhkko mierkki de gástadus aj oadtju tjiegŋalap sisanádusáv.

Ristagis jáhkko l gasskavuohta Jubmelijn mij vaddá dåbdijdusájt ja dádjadusájt, mij båhtusav vaddá dahkuj ja vaddá aktisasjvuodav ietjá ulmutjij dålutjin ja dálátjin. Åvddånit jahkon la aktisasj dahkamus gájkka ristagisájda. Sjaddá ålles viessoma tjadá. Gástadum de mij sjaddap oasálattja tjielgadusárbbedárbos, täkstalåhkåma guhka rájddo, ájádallam ja dåbdijdusá moattet ulmutjijs.

Mij duosstop girkko árbbedábev ja mij oassálasstep dasi. Danen la ájnas tjoaggulvis váddá nuoges sajev ságastallamij, gånnå gájka bessi oassálasstet ietjasa diedoj jáhkon ja ietjasa dåbdijdusájn gåktu Jubmel bajás anet ja vaddá fámov.

Mij lip girkko aktan

Gástadusájn miján la tjanos girkkuj. Girkko buojkoduvvá nåv gåk Kristusa rumáj - dat sisanet moattet umasse åsijs ja l lijka ållesvuohta, Romarbrevet 12:4-8:

"Gå miján l akta ájnna rumáj valla moadda lahto, gájka umasslágásj dagoj, de mij lip, vájku moattes, akta ájnna rumáj Kristusin, valla sierralakkoj de mij lip lahto ma gávnnup nubbe nubbáj. Miján li umasse vaddása ármo milta mav mij lip oadtjum: profehtalasj vattás mijá jáhko gáktuj, dievnastime vattás gänna dievnnu, åhpadime vattás gänna åhpat, jaskadusá vattás gänna jaskat ja vágot, vattás árvasláhkáj vaddet ietjastis, årrot vissjalis lájddijiddjen ja ávujn vuosedit ármmogisvuodav."

Gå ristagisá li akta ájnna rumáj de la nanos moallánahka aktisasjvuohtaj. Gástadum la gávnnut sämmi rubmahin nåv gåk moadda iehtjáda. Mij ep la válljim nubbe nuppev, valla Jesus la vaddám midjij budáv iehttset aj gej mij ep la válljim dåbddåt aktisasjvuodav, tjabu gejda mij ep lijkku.

Dát sierat aktisasjvuodav girkkon moattet ednagijs, ja ienemusájs, ietjá aktijvuodajs jali organisasjåvnåjs. Le åvddågåvvå mij la låssåt vuosstájvásstedit. Valla l åvddågåvvå massta mij ep goassap máhte vieledit jali hiejttet gähttjalit tjadádit. Badjelmärrásasj aktisasjvuohtan girkkojn la ájnas oassálasstem sebrudahkaj, mij vuojn aj hähttu årrot badjelmärrásasj aktisasjvuohta, vájku gájkka mij mijáv sierat.

Aktavuohta manna viessu

Gástadus vaddá ármov, fámov ja dahkusijt. Jubmela ármmo la máhttudahka majna l Jubmelin ietjájduhttet mav ij la máhttelis ietájduhttet – vaddet doajvov sjievnnjedin, ráhpat mij la dahpadum, bajedit vigev mijá låsedum ålgijs. Ármmo ij la avtak dabálasj duodastus, mij loabet mákset vahága åvdås. Le gis duodastus Jubmel ij guode mijás avtak. Danen la gástadus aj juoga masi dån máhtá jårgijdit ja viedtjat fámov dassta, juoga manna vieso juohkka biejve. Gástadus máhttá båktet buoremusáv dujna ja gierddá goassa dujna li vájves vidjura.

Giehtoduvvá Martin Luther tjálij "Mån lav gástadum" gå sån lij dármesvuodan. Jus gástadusá galggá máhttet årrot ájnas midjij, de hähttu juoŋaláhkáj årrot oasse mijá oallevuodas. Ihkap dån oadtju tjiebetbáttev gå dån gástaduvvi majna dån máhtá ietjat hiervvit muhttijn? Ja gå dån oassálastá jubmeldievnnuj de dån mujttáduvá gástádusá birra umassláhkáj, ájnnasit gå dån gåhtjoduvá basodit skalov. Gástadus dahká mij lip aktidum Kristusijn ja iellemijn aktan sujna. Skallo bisot mijáv dan aktisasjvuodan ja nanustahttá dav juohkka bále gå mij duosstop dav.

Aktavuohta massta jáhkká

Gástadum la miján tjanos girkkuj, valla mij ep galga báhtset dan siejnij sissŋelin. Gástadus la aj "rájadus". Merkaj mij rájaduvvap dagátjit buorev väráldin ja mijá guorraulmutjijda. Gájkka gástadum almatjij säbrástallam la dárbulasj. Guosská gájkajda gej mij iejvvip. Gástadum mij galggap mijá umasse luohkoj oassálasstet buorre sebrudagá vuododimen. Ålles värált la Jubmela värált. BL: ändrat ord

Giehto li aj mijá birra 

Gástadus la aj mijá viessomij birra, dakkirijt majt mij gájka máhttep dåbddåt. Danna l gijttogisvuohta ja ávvo gávnnut, danna gávnnu aj vihke ja noade massta mij sihtap luovviduvvat, danna gávnnu åtsålibme ja gatjálvisá. Gájkka biejaduvvi Jubmela fármmáj. Jesusin mij vuojnnep Jubmelav gut mijájn aktavuodav válldá gástadusán. Jáhkkudahka l gasskavuoda birra ja ristagis jáhkko sisanet sierralágásj gasskavuodav Jesusij.

Giehto suv birra máhtti rahpasit ja váseduvvat persåvnålasj aktavuohtan. Ristagis tjoaggulvis val ij sarnoduvá suv birra, ájnat gávnnu giehton. Majt sån javlaj ja dagáj ij val javladuvá Rámáda ulmutjijda, ájnat aj midjij. Danen la ájnas mij ságastallap tevstaj birra aktan. Majt da javlli midjij? Máhtti gus da vaddet bágádusáv jali jaskadusáv? Gåktu ávttjiji mijáv?  BL: ändrat ord/orden

Gástadusá ulmme

Gástadusá ulmme máhttá hábmáduvvat moatteláhkáj. Umasse ájgijn li årrum umasse tjalmostahttema. Martin Luther tjállá Unna katjisamtjin birra sutto li ándagisluojtedum, jábmem la vuojtedum, riedas la oajtedum ja sálukvuohta vattedum. Uddni mij álu buojkodip viessoma ja gástadusá ulmev ietjá bágoj: ulmme mij vuostelt giehppisvuodav, gulluvasjvuohta mij vatteduvvá vattáldahkan ja ij vuododa båhtusij, gieresvuohtajmij vuojttá gájkka mij vuosstálasstá dav, åssko mij bissu goappátjagá viessomin ja jábmema åvdån.

Buorissjivnnjadus – gålgådahka mij la ávkken viessomij

Gástadusá buorissjivnnjádus mijáv mujttát mij lip ájtsadum ja iehtsedum. Jubmela árudiddja l jårgijdum midjij. Guosská aj goassa mij sjaddap aktisasjvuoda ålggolin ja goassa miján la vájvve iehtjama vuojnnet tjalmijda. Miján la dagos vaddet buorissjivnnadusáv dássta maŋŋela. Dat ij vuojŋasta, dat la gålgådahka mij la ávkken viessomij.

Härrá buorissjivnnjedus mijáv ja várjjalus mijáv.
Härrá tjuovggijus árudijás midjij ja årrus midjij
ármmogis.
Härrá jårggålus árudijás midjij ja vaddus midjij ráfev.
Áhtje ja Bárne ja ájlis Vuojŋŋanisá namán.

Amen.

Biskåhppåbrevan Viessot gástadusán dån máhtá låhkåt ienebuv gástadusulmij birra dárogiellaj.